Spis treści
- Na co zwrócić uwagę wybierając kask?
- Kaski crossowe
- Kaski szczękowe
- Kaski otwarte
- Kask weteran (orzeszek)
- Kaski integralne (zamknięte)
Zakup kasku motocyklowego to ważna inwestycja. Kiedy minie już euforia związana z faktem, że staliśmy się posiadaczami swojej własnej maszyny, kiedy emocje opadną, warto dopuścić do głosu zdrowy rozsadek oraz racjonalne myślenie.
To prawda, że motocyklowy look sam w sobie jest bardzo pociągający i, co tu kryć, seksowny, jednak walory estetyczne stroju nie decydują o naszym bezpieczeństwie. Jeśli chcemy bezpiecznie podróżować na motocyklu albo uprawiać sporty motocyklowe, koniecznie musimy zaopatrzyć się w kask, który ochroni głowę w sytuacji zagrożenia życia.
To nie wygląd kasku czy jego cena mają decydować o wyborze, a przede wszystkim rodzaj sprzętu, na którym jeździmy oraz indywidualne uwarunkowania. Może się zdarzyć, że będziemy musieli zmierzyć naprawdę wiele modeli i trafimy na trudność z doborem wymiaru. Kształt głowy może sprawiać, że kask S będzie za mały, ale M już za duży. Nie należy się zrażać, a szukać optymalnego modelu.
Obok kasków wielozadaniowych, takich, z których korzystać można jeżdżąc na kilku rodzajach maszyn, na rynku dostępne są także kaski specjalistyczne, przeznaczone dla amatorów konkretnego rodzaju motocyklizmu.
Na co zwrócić uwagę wybierając kask?
Jak już powiedzieliśmy, pierwsze, co powinno decydować o wyborze kasku to rodzaj maszyny i uprawianej nań aktywności. Trzy kolejne parametry, które trzeba brać pod uwagę mają nie mniejsze znaczenie i przesądzają o tym, że kask motocyklowy jest perfekcyjnie dopasowany do naszych indywidualnych potrzeb.
Certyfikaty
Dobry kask motocyklowy posiada stosowny certyfikat. Certyfikat oznacza, że kask spełnia określone normy. Możecie spotkać się z różnymi normami, warto więc widzieć, co oznaczają poszczególne symbole.
Europejska norma ECE 22-05 (Economic Commission of Europe Regulation 22.05) to najliberalniejsza z norm - nie uwzględnia testów przebijalności kasków. Poza tym pomiar zdolności pochłaniania energii wykonuje się w pięciu punktach pomiarowych, w przypadku kasków integralnych - w sześciu. Norma obowiązuje w 47 krajach.
DOT norma amerykańska, honorowana także w Kanadzie i Australii. W ramach certyfikacji dokonuje się pomiarów w większej ilości punktów pokrywających znaczną część powierzchni kasku. Niektóre testy prowadzone są przy znacznych prędkościach, inne obejmują penetrację skorupy i dużą ilość uderzeń. Z uwagi na restrykcyjniejsze warunki dopuszczenia kasku do użytku, skorupa jest cięższa, ale też bardziej wytrzymała.
SNELL certyfikat przyznawany przez niezależną amerykańską organizację non-profit, stawiającą sobie za cel poprawę jakości i bezpieczeństwa kasków motocyklowych. Najogólniej rzecz ujmując, jeśli kask ma certyfikat SNELL oznacza to, że przeszedł testy wykonywane i w ramach homologacji ECE 22-05, i DOT. Testy SNELL sprawdzają także wytrzymałość części szczękowej w kaskach integralnych oraz odporność wizjera na przebicie, a także jakość zapięcia.
SHARP (Safety Helmet Assessment and Rating Programme) to norma brytyjska uwzględniająca bezpieczeństwo kasku, cenę oraz design. Im więcej gwiazdek, tym kask jest bezpieczniejszy. Każdy testowany kask może uzyskać od jednej do pięciu gwiazdek. Co ważne, kaski to testów kupowane są losowo w sklepach i nie ma ryzyka, że do oceny trafi jakiś model specjalnie wzmocniony na czas próby.
Materiał wykonania
Od rodzaju materiału zależy ciężkość oraz wytrzymałość kasków motocyklowych a także ich zdolność do absorbowania energii uderzenia podczas wypadku. Tańsze tworzywa jak poliwęglan czy tworzywo termoplastyczne ABS określane zbiorczo mianem "plastików", czyli kaski polimerowe, mają różne, często trudne do jednoznacznego określenia, poziomy odporności. Lepiej więc wybierać kasaki z kompozytów, wśród których wyróżniamy:
- włókno szklane - sztywne i bardzo wytrzymałe
- włókno węglowe (karbon) - wytrzymalsze od włókna węglowego
- kevlar - ekstremalnie wytrzymały materiał znany z użycia w przemyśle zbrojeniowym
- kompozyty - mieszanina laminatów w różnych proporcjach, to najbardziej zaawansowana technologia produkcji skorup do kasków motocyklowych
Trzeba jednak pamiętać, że o wytrzymałości kasku decyduje nie tylko skorupa, ale cała jego konstrukcja.
Odpowiedni rozmiar
Podobnie jak w przypadku wszelkich innych kasków ochronnych (narciarski, rowerowy) odpowiedni dobór rozmiaru decyduje o tym, że kask prawidłowo ochroni naszą głowę. Za mały lub za duży kask nie spełni swojej roli i nie będzie to wina producenta, a nasza.
Kupując kask motocyklowy pamiętajmy, że musi on ciasno siedzieć na głowie. To normalne, że kask mocno ściska policzki (możemy mieć nawet kłopot z zamknięciem ust), ale nie powinien uciskać głowy w części czołowej - podobnie jak nie powinien być zbyt luźny. Może się zdarzyć, że kaski nie będziemy w stanie dopasować rozmiaru kasku w określonym modelu - S będzie za mały, M za duży. Wtedy trzeba przymierzać inne modele aż do skutku.
Ponieważ czasem naprawdę trudno dobrać kask motocyklowy, nie warto ryzykować zakupu przez internet. Kask powinien zostać zmierzony i ewentualnie wzbogacony o dodatkowe gąbki policzkowe.
Obok wymieniowych wyżej kryteriów, kupując kask zwracajmy uwagę na:
- rodzaj zapięcia - microlock albo DD
- wyściółkę - wyjmowaną w całości albo częściowo, standardową lub termoaktywną
- jakość wyciszenia - podobno kaski motocyklowe dzielą się na głośne, bardzo głośne i niesamowicie głośne dlatego wybór musi być naprawdę zindywidualizowany, poza tym zawsze można używać stosownych zatyczek do uszu
- cenę - jakkolwiek nie ma żelazne zasady, że cena przesądza o tym, czy konkretny model kasku będzie dla nas najodpowiedniejszy, warto pamiętać, że znawcy tematu są zdania, iż poniżej 800 złotych nie da się kupić porządnego kasku integralnego.
Kaski crossowe
Przeznaczone są do jazdy w terenie oraz jazdy typu supermoto (łączy cechy wyścigów motocrossowych i drogowych). Mają mocno wysuniętą szczękę, ale nie mają szyby - motocyklista zakłada gogle. Obowiązkowo posiadają daszek. Są lekkie, doskonale wentylowane i mają przeciwpyłowy filtr. Na rynku pojawiły się także szosowe wersje kasków crossowych ze specjalną szybą - ich wybór jest jednak niewielki i nie w każdym modelu po podniesieniu szyby można używać gogli.
Kaski szczękowe
Popularne szczękowce czyli kaski motocyklowe z podnoszoną szczęką, używane są w turystyce. W niektórych modelach szczękę można całkowicie zdemontować i uzyskać kask otwarty. Kaski szczękowe są cięższe i głośniejsze od kasków integralnych, ale są bardzo wygodne. Podnoszona szczęka jest znacznym udogodnieniem.
Kaski otwarte
Zwane też jetami przeznaczone są do użytku dla osób jeżdżących na chopperach czyli motocyklach przerabianych i skuterach. Służą do jazdy rekreacyjnej. Nie chronią one szczęki ale mają optymalną wagę i zapewniają doskonałą widoczność przez ogromne wizjery. Z uwagi na niepełną ochronę głowy, jety wypierane są przez kaski szczękowe oraz integralne.
Kask weteran (orzeszek)
Wśród kasków otwartych znajdziemy też modele typu weteran albo orzeszek, nazywany też pogardliwie garnkiem - od charakterystycznego wyglądu. Niezmiernie rzadko można już spotkać motocyklistów decydujących się na jazdę w tego rodzaju wątpliwym zabezpieczeniu. Kiepsko tłumią energię uderzeń, byle co jest w stanie zerwać je z głowy, mają mało skuteczne zapięcia a jeśli dodatkowo brak im homologacji (który weteran z demobilu ma homologację?) to stanowią raczej oldschoolową ozdobę, a nie zabezpieczenie. Dlatego brain caps to naprawdę inwestycja nie dla motocyklisty.
Kaski integralne (zamknięte)
Kaski integralne uznawane są za najnowocześniejsze i najbezpieczniejsze kaski motocyklowe. Dzieli się je na szosowe (zarówno do jazdy na motocyklach sportowych, sportowo-turystycznych, typu naked czy skuterach i maxi skuterach) i torowe (przeznaczone dla zawodowców). Obydwa rodzaje są maksymalnie bezpieczne, ale cechują się najmniejszym komfortem noszenia.
Zapięcie typu DD (podwójny pierścień D) uznawane jest za naprawdę bezpieczne rozwiązanie. Spojlery oraz aerodynamiczny kształt skorupy zapobiegają drganiom głowy przy dużych prędkościach. Integrale torowe mają wydłużony kształt i naprawdę ciężko się je zakłada, ale ich zadaniem jest przecież ochrona głowy w naprawdę ekstremalnych sytuacjach.
Dobra skorupa na głowie to bezpieczeństwo w sytuacjach zagrażających życiu i zdrowiu. Oczywiście żaden motocyklista nie jest nieśmiertelny, a brawura, mimo posiadania najdroższego, najlepiej dopasowanego kasku, może się skończyć fatalnie. Podstawowe zadanie dobrego kasku to zaabsorbowanie energii uderzenia w taki sposób, żeby jak najmniej przeszło na głowę. Podczas wypadku skorupa może popękać albo pozostać nienaruszona, nie świadczy to jednak o jakości kasku, a zniszczenia są jedynie jest widocznym dowodem na to, co mogłoby stać się, gdyby siła uderzenie poszła wprost na naszą głowę.
Warto też pamiętać, że kaski z "plastików" czyli polimerów trzeba wymieniać do kilka lat - pięć lat to ich maksymalna żywotność. Natomiast kaski kompozytowe nie tracą z czasem swoich właściwości.
Kask to nie jest zło konieczne - to ochrona tego, co najważniejsze: mózgu, w którym lęgnie się i rozwija motocyklowa pasja.